De Raadsheer

Door: Frans Smit

De Raadsheer werd op 2-2-1922 opgericht in de speeltuin op de hoek van de Cruquiusweg en de Czaar Peterstraat. De vereniging was bedoeld om het schaken onder de arbeiders te bevorderen. Oprichter was Theo ter Bruggen. Deze had het spel geleerd tijdens de mobilisatie in de Eerste Wereldoorlog. Hij had met de oprichting van de vereniging als doel om kinderen het spel te leren en daarbij de ouders ook te stimuleren te gaan schaken. Schaken werd toen gezien als een volksverheffende bezigheid: het zou de geest scherpen van de werkende mens.

Of dat laatste doel bereikt is in de ruim 80 jaar dat De Raadsheer bestaat, is zeer de vraag. Wel is De Raadsheer in al die jaren een vereniging geweest met een duidelijk karakter. Het was nooit de bedoeling om van de vereniging een topclub te maken. Veel belangrijker was het om eens per week een gezellige avond te hebben waarin dan natuurlijk wel serieus werd geschaakt.
Theo ter Bruggen,
oprichter van De Raadsheer


Na de moeizame beginjaren, waarin bijvoorbeeld de meeste bestuursleden afhaakten omdat schaken toch wel erg moeilijk bleek te zijn, kwam de club vanaf het midden van de jaren 20 tot een bescheiden bloei. Het deed mee aan de wedstrijden van de Amsterdamse Schaakbond, had een jeugdafdeling en nodigde ook regelmatig sterke schakers uit voor een serieuze, maar dan uiteraard toch ook weer gezellige, schaakinstructieavond.

Tijdens de crisisjaren in de jaren 30 ging het de vereniging voor de wind. Het ledenaantal was hoog en er werd gespeeld in de hoogste Amsterdamse klasse. Na de oorlog brak een stabiele periode aan. De Raadsheer was een middelgrote vereniging met een hechte onderlinge sociale band. Een echte arbeidersvereniging voor havenarbeiders was het toen allang niet meer. De doctorandisering in de jaren 80 wierp zijn schaduw vooruit.


Linksonder: Arend van der Wal, rechtsonder: H. Hogenes, rechtmidden: J. Schoenmeyer

In die jaren maakte de club zijn grootste bloeitijd door. Na de verhuizing van de Wethouder Verheyhal bereikte De Raadsheer een ledental van rond de 100 leden. Bovendien werd de club bekend door een aantal succesvolle dagtoernooien en een uitgebreid programma van uitstapjes naar België, fietstochten, strandwandelingen, kroegentochten, toernooibezoek en wat dies meer zij.


Toernooi-inschrijvers: Jacques van der Burg, Ronald Post en Theo Breidenbach

Qua schaaksterkte was er nog niet veel veranderd. De Raadsheer bivakkeert normaliter in de Promotieklasse met af en toe een uitschieter naar boven en een uitglijder naar beneden. Vanaf de jaren 90 heeft De Raadsheer een ledental van rond de 80 leden en 6 tot 8 teams in de SGA-competitie.