08/04/2008


Vriend verloren

Door: Frans Smit

Ergens in 1987 liep Bernard op een donderdagavond de Wethouder Verheyhal binnen. Hij was kort daarvoor Jacques van der Burg in East of Eden tegengekomen. Ze kenden elkaar van Oud Zuylen. Bernard bleek sinds kort in Amsterdam te wonen en m.b.t. schaken nog dakloos te zijn. Zo kwam het dat hij lid werd van De Raadsheer. Hij is bijna de helft van zijn leven lid geweest van onze club. Dat lijkt lang, maar dat is veel te kort.

Al snel kwam hij in het eerste team en speelde hij vrijwel ieder seizoen mee om de interne titels. Bernard ontwikkelde zich tot meer dan iemand die je kent van een vereniging. Hij werd een Raadsheer. En hij verenigde de tegenstrijdigheid in zich dat hij zowel dienstweigeraar als wapenbroeder was. Dat laatste op het schaakbord althans. Bernard was namelijk een uiterst aimabele man.



 1992 (?): Bernard en Frans tijdens het Kroegloperstoernooi

De schaakkracht van Bernard lag voornamelijk in het detail, in de dynamiek van de stukken en in de tactiek. Zijn stijl had m.i. iets weg van die van Vasili Smyslov. In het eindspel was Bernard iedereen op De Raadsheer de baas. Bij menige afgebroken partij was de analysekracht van Bernard onmisbaar. Een enthousiaste Ramon deed ooit verslag van zo'n analysesessie waarin "een jonge god in de stoffelijke vorm van Bernard van Sterkenburg" de uitweg vond in een benard pionneneindspel.

Bernard werd lid van een vereniging waarin hij veel mensen trof van ongeveer dezelfde leeftijd en dezelfde houding t.o.v. het schaken: de belangrijkste bijzaak in het leven, maar het moet wel gezellig blijven. Er ontstonden ook vriendschappen, die zich centreerden rond muziek, Brouwerijbezoek en andere gelijke interesses. Bernard nam deel aan een behoorlijk aantal zomeractiviteiten. Ook organiseerde hij zelf een keer een zomeractiviteit. We zouden gaan snookeren aan de Laagte Kadijk. Bij aankomst bleek dat de betreffende snookerhal net de dag ervoor failliet was gegaan. Gelukkig was er een terras vlakbij. De aanleiding voor de activiteit was dan weliswaar in het water gevallen maar het hoofddoel kon toch doorgang vinden.



 1999: De Raadsheer promoveert naar de KNSB, vlnr Henk bij de Vaate, Frans Smit, Bernard van Sterkenburg, Ramon van Beemdelust, Menno van Boven, Aart Huizer, Wim van Vugt (zittend) en Ron van Dijk

Bernard ging ook herhaaldelijk mee naar het toernooi in Gent dat jaarlijks in juli wordt gespeeld tijdens de Gentse Feesten. De letterlijk en figuurlijk lange weekends daar moeten een onuitwisbaar positieve indruk bij hem hebben achtergelaten, want als het even kon, ging hij er ieder jaar naar toe. In 2006 zijn Valeriya en ik samen met Bernard daar nog geweest. Voor Valeriya was het de eerste zomer in de Lage Landen. Voor Bernard was het de laatste keer dat hij in Gent speelde.

Bernard is er niet meer. Drie jaar geleden openbaarde zich een aantal vage klachten. De diagnoses waren aanvankelijk vaag en spraken elkaar zelfs tegen. Maar langzamerhand bleek dat het nachtmerriescenario werkelijkheid zou worden. Bernard was ongeneeslijk ziek.

Ik had hem gevraagd om te getuigen op mijn huwelijk met Valeriya op 29 februari. Dat ging al niet meer. Gelukkig heeft hij me nog wel kunnen vertellen welke speech hij bij die gelegenheid in gedachten had.

Bernard was altijd op zoek naar passende songteksten. Zo kwam hij o.a. uit op John Lennon's beroemde tekst uit 1980 (vlak voordat Lennon vermoord werd): "Life is what happens to you while you're busy making other plans". In de kracht van zijn leven, met 2 jonge kinderen, een nieuw huis op IJburg en allerlei plannen voor zijn carriere als scenarioschrijver en filmmaker, werd hij overvallen door het ergste vooruitzicht. "Life is good, but not fair at all" (Lou Reed).

Op 30 maart jl. overleed hij. Op 3 april hebben we hem naar zijn laatste rustplaats gebracht. Er waren honderden mensen aanwezig, waaronder gelukkig een flink aantal Raadsheren en ex- Raadsheren. Zo gaven we hem de eer die hem toekomt. En zo blijkt De Raadsheer gelukkig nog steeds een club waarin de leden aan elkaar denken als het er op aankomt.

------------------